Laf rapport van de OESO (OECD) over robotisering

Vandaag heeft de OESO een rapport aangekondigd over het effect van robotisering in de komende twintig jaar. Nieuwsmedia die daarover berichten op basis van een preview maken melding van een paar 'spectaculaire' cijfers. Van de bestaande banen zou in de komende twee decennia zo'n 14% worden bedreigd en nog eens 32% zou aan ingrijpende verandering worden onderworpen.

Deze cijfers gaan gepaard met waarschuwingen van de OESO aan werknemers en overheden om zich beter op deze veranderingen voor te bereiden. Secretaris-Generaal Gurria van de OESO noemt dit in zijn voorwoord zelfs een tikkende tijdbom op sociaal en politiek niveau. Er zou volgens hem meer aandacht moeten worden besteed aan training van werknemers, met name op het gebied van ICT.

Waarom noem ik dit een "laf rapport"?

Omdat het in de kern niets nieuws bevat en voorbij gaat aan de sociaal en politiek veel belangrijker vraag: wat is het effect van technologische innovatie op de aard en -vooral- het volume van de werkgelegenheid.

Daar wil of kan de OESO blijkbaar niets zinnigs over zeggen. De mainstream economen en in hun kielzog de politici, menen dat de vervanging van banen door technologie, wat een klassiek verschijnsel is, qua volume geen probleem is omdat er minstens evenveel nieuwe banen voor terug zouden komen. De omvang van de werkgelegenheid zou er dus niet onder lijden, alleen zal er aan de banen inhoudelijk het een en ander veranderen. De OESO lijkt dat ook te denken. Maar dan is het wel wat merkwaardig dat de OESO alleen pleit voor training op ICT gebied. Waarom zouden al die nieuwe banen (minstens 14%) vooral ICT vaardigheden eisen? Misschien zijn het wel heel andere banen: kappers, personal coaches, horeca, entertainment, whatever. In dat soort banen staat ICT helemaal niet centraal.

Onderzoek doen naar de zaken die we allang weten heeft vrij weinig toegevoegde waarde, maar is natuurlijk tamelijk risicoloos terwijl je er toch de aandacht mee kunt trekken.

Waar we wèl behoefte aan hebben is onderzoek naar die nieuwe banen. Wat voor banen zijn dat, hoeveel zijn het er en welke vaardigheden vragen die van de werknemers. Dààr zouden we iets mee opschieten.

Maar ook de OESO helpt ons op dat punt niet verder, helaas.