Nog een week tot de verkiezingen en we
hebben van de diverse partijen die dingen naar onze kiezersgunst nog
weinig gehoord over belastinghervorming. Dat signaleren ook twee
gerenommeerde deskundigen op fiscaal gebied, de Leidse hoogleraar
sociale en fiscale regelgeving prof. Koen Caminada en prof. Leo
Stevens, emeritus hoogleraar fiscale economie van de
Erasmusuniversiteit Rotterdam en 'éminence grise' van het
Nederlandse belastingrecht.
Via een opinieartikel in het Weekblad Fiscaal Recht uitten
zij begin deze maand hun zorgen over het uitblijven van plannen tot
fiscale hervorming. Die hervorming is dringend nodig, zo schreven
zij, vanwege een aantal "vastgelopen taboedossiers". De
ingewikkelde regelingen moeten vereenvoudigd worden en de kwetsbare
handhaving moet worden versterkt. Hun hoop is gevestigd op het
volgende kabinet.
Citaat 1.: "De wens
heffingsinstrumenten in te zetten voor arbeidsmarktbeleid en andere
beleidsdoeleinden heeft niet alleen de geloofwaardigheid van het
belastingstelsel ondergraven, maar maakte ook ingrijpende maatregelen
noodzakelijk om acceptabele inkomensverhoudingen in stand te houden."
De beide professoren waarschuwen met
name tegen de voortschrijdende ondermijning -via
"belastingsubsidies"- van het fundament onder ons
belastingstelsel, zijnde het draagkrachtbeginsel.
Citaat 2.: "Op tal van plaatsen is
het globale evenwicht van een belastingheffing naar draagkracht door
instrumentalisering verstoord en zijn tegenstellingen ontstaan in de
maatschappelijke verhoudingen: huurders tegenover eigenaren, zzp’ers
tegenover werknemers, alleenverdieners tegenover tweeverdieners,
huishoudens met, tegenover die zonder (jonge) kinderen, vermogenden
tegenover onvermogenden."
Ik kan er nog een aan toevoegen:
werkenden tegenover gepensioneerden. Die tegenstelling speelt
momenteel een prominente rol in de verkiezingsretoriek van diverse
partijen en heeft een geheel nieuw fenomeen ingebracht in het debat
over inkomenspolitiek, namelijk de groepsdraagkracht.
Ouderen vormen de rijkste groep
Nederlanders en zijn vergeleken met vroeger veel welvarender. Ook
leven ze minder vaak onder de armoedegrens dan jongere landgenoten.
"Dat is gewoon een feit, dat kun je niet ontkennen", riep Arjen Lubach triomfantelijk en hij had natuurlijk gelijk, want het
zijn inderdaad onbetwistbare feiten. Het zijn alleen feiten die er
niet toe doen indien we ons belastingstelsel willen blijven baseren
op individuele draagkracht. De niet-arme gepensioneerde burger met
een bescheiden aanvullend pensioentje en een doorsnee huurwoning ziet zijn inkomen al jaren
dalen. Hij moet dat accepteren, vinden Lubach en anderen, omdat er
ook een heleboel gepensioneerden zijn met hogere aanvullende
pensioenen en met een flinke overwaarde in hun eigen huis. Dat de
groep ouderen boven de 65 jaar gemiddeld (!) een relatief (!) betere
vermogenspositie heeft moet blijkbaar rechtvaardigen dat hun
pensioenen blijven afnemen en dat er zelfs fiscale ingrepen in worden
gedaan omdat we vinden dat werkenden, ook de rijkere onder hen, bovenop hun
stijgende salarissen iets extra's moeten krijgen. Dat 'argument' van
'draagkracht-by-association' vind ik inhoudelijk gezien pure kletskoek,
maar waar ik me vooral aan stoor, is de vanzelfsprekendheid waarmee
het -niet alleen door Lubach- wordt gebruikt. Benoem het dan ten
minste en geef er argumenten voor, maar daaraan ontbreekt het
voortdurend.
Mannen vormen -onder de seksen- de
rijkste groep. Kunnen we dus volstaan met alleen de inkomens van
vrouwen op peil te houden en die van mannen laten stagneren of ze
korten?
En als zou blijken dat onder de
ethnische groepen de Nederlanders van Chinese afkomst de rijkste
categorie vormen, zullen we hen dan maar fiscaal zwaarder gaan
belasten dan anderen?
Het kortste en meest treffende
commentaar op de demagogische drogredenering over de gepensioneerden als "de
rijkste groep van Nederland" kwam van Jan Marijnissen, die
desgevraagd zei: "Nee, da's flauwekul; de rijkste groep van Nederland, dat zijn
de rijken".
Op zijn laconieke manier gaf
Marijnissen daarmee alvast een voorzet voor het pleidooi van de
professoren Caminada en Stevens: terug naar het (ooit) stabiele
fundament van onze belastingheffing: individuele draagkracht!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten