Vandaag berichten de landelijke
dagbladen over een proef die Finland het komende jaar zal gaan doen
met het basisinkomen. Dat is nogal misleidend nieuws, want het gaat
helemaal niet over een proef met het basisinkomen, maar over een
tijdelijke proef met het systeem van werkloosheidsuitkeringen.
Finland gaat kijken wat er gebeurt als
je een werkloze een uitkering geeft die te laag is om zelfstandig van
te leven maar die ook niet verrekend zal worden met eventuele nieuw
te verwerven inkomen. De proef gaat twee jaar duren. De groep
willekeurig aangewezen deelnemers heeft een leeftijd tussen 28 en 58
jaar.
Anders dan de Finse regering en alle
media willen doen geloven is dit uiteraard geen proef met het
basisinkomen. De definitie van het basisinkomen is nu juist, dat het
niet alleen onvoorwaardelijk is, maar ook voor onbepaalde tijd. Het
is zoiets als het krijgen van een kind; je kunt er een 'proef' mee
doen, maar je zit er wel aan vast. Als je dat niet tevoren
accepteert, dan laat je een 'proef' met een zwangerschap wel uit je
hoofd.
Volgens het bericht in de Volkskrant is het doel van de proef "uit te vinden of een basisinkomen goed
is voor de werkgelegenheid, terwijl tegelijk de rompslomp in de
sociale zekerheid wordt verminderd. "
Dat laatste kan ik me nog enigszins
voorstellen, hoewel er van alles op af te dingen valt.
Maar het eerste: kijken of een
basisinkomen "goed is voor de werkgelegenheid", dat
prikkelt toch wel heel erg de nieuwsgierigheid.
Ik begrijp dat de proef op 1 januari
aanstaande begint en twee jaar gaat duren. We mogen aannemen dat de
Finnen een keurige nulmeting doen en dus vastleggen wat het Finse
arbeidsvolume is op 1 januari 2017, evenals het volume aan
bijstandsgerechtigden. Beide in relatie tot de bevolkingsomvang
uiteraard.
Welke conclusies kunnen we dan
verbinden aan de stand van die beide grootheden op 1 januari 2019?
Als het arbeidsvolume is toegenomen en het percentage
uitkeringsgerechtigden niet, ligt dat dan aan deze proef? En als
beide grootheden gelijk zijn gebleven, zijn de verleende bedragen aan
'basisinkomen' dan weggegooid geld geweest?
Het zal zeer interessant zijn om te
zien hoe de Finnen hier het verband gaan leggen.
Wat de proef wel zou kunnen opleveren
is inzicht in de vraag die de onvolprezen voorzitter van ons
werkgeversverbond VNO-NCW, Hans de Boer, al enige tijd bezig houdt,
namelijk: als je ze een deel van hun uitkering afpakt, gaan die
'labbekakken' dan aan het werk (zijn woorden, niet de mijne).
Je zou ook kunnen uitrekenen hoe de
bespaarde uitvoeringskosten zich straks blijken te verhouden tot de
-volgens de bestaande uitkeringsvoorwaarden- teveel betaalde
uitkering. Maar dan doe je de aanname dat de deelnemers aan de proef
ook met de huidige voorwaarden en ondanks eventuele
re-integratieinspanningen twee jaar werkloos zouden zijn gebleven.
In het Volkskrantartikel wordt ook nog
even verwezen naar experimenten met een 'basisinkomen' bij twintig
Nederlandse gemeenten.
Ook dat zijn uiteraard per definitie geen experimenten met een basisinkomen.
Ook dat zijn uiteraard per definitie geen experimenten met een basisinkomen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten