Koopkrachtstijging; een sigaar uit eigen doos

Vandaag laat het CBS in een persbericht weten dat de gemiddelde koopkracht van de particuliere huishoudens na vier jaren van daling weer is gestegen. Dit lijkt goed nieuws en dat is het in zekere zin ook, maar er is alle aanleiding om de champagne nog even onder de kurk te laten.

Het CBS wijst er terecht op dat de koopkrachtstijging vooral te 'danken' is aan het feit dat de overheid heeft besloten dat de werkenden minder aanvullend ouderdomspensioen moeten opbouwen. Daardoor konden de pensioenpremies worden verlaagd en dat verklaart het grootste deel van de koopkrachtstijging.

Aangezien het gemiddelden betreft, kan trouwens het effect in individuele gevallen sterk afwijken, Dat is vooral bij zelfstandigen het geval.
Ook de verdeling over de inkomenscategorieën is ongelijk. Zo gingen de huishoudens met de hoogste inkomens er in 2013 het minst op achteruit en in 2014 het meest op vooruit. De kloof werd dus opnieuw groter.

De vraag is uiteraard wat de economische relevantie is van deze nieuwe cijfers. Is het ook een aanwijzing dat de economie erop vooruit gaat? Voor dat antwoord moeten we terug naar de statistiek.

Het CBS levert naast het cijfer van het gemiddelde besteedbare gezinsinkomen ook een ander cijfer, namelijk dat van het z.g. 'primaire inkomen'. Daaronder verstaat het CBS “inkomen uit arbeid, inkomen uit eigen onderneming en inkomen uit vermogen”. Dit is dus het inkomen dat we met zijn allen uit de economie ontvangen. Bruto, voordat de overheid daarover belasting en premies heft. Ons 'echte' economische inkomen dus.
En wat blijkt? Het (netto) gezinsinkomen steeg gemiddeld met € 600 per jaar, maar ons (bruto) 'primaire' gezinsinkomen met niet meer dan € 100 per jaar, hetgeen een stijging is van minder dan een kwart procent. Bij een inflatie van 2,5% (2013), respectievelijk 1,0% (2014).

Ons 'echte' inkomen is minder gestegen dan de inflatie! We zijn er dus in werkelijkheid op achteruit gegaan in plaats van vooruit.
Economisch gezien dan. Politiek gezien ligt dat natuurlijk héél anders....